ورامین پورتال جامع شهرستان ورامین
مسجد صاحب الزمان “عج”ورامین در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی تاسیس گردید ، ساختمان اولیه مسجد در مساحت حدود ۱۲۰ متر مربع زیربنا با حیاط جنوبی و شبستان شمالی بنا گردید .
زمین مسجد را دو نفر خیر بنام های مرحوم غلامحسن دبس ستاد و مرحوم شیخ محمد تقی ماهوتچی وقف نمودند و ساختمان مسجد با کمکهای مردمی و مدیریت مرحوم حاج عزت الله حیدری ساخته شد .
بعد از گذشت حدود ۱۰ سال جهت توسعه و رفاه نمازگزاران ، ساختمان مسجد در مساحت حدود ۲۵۰ متر مربع با حیاط شمالی و شبستان جنوبی تجدید بنا گردید .
در سال ۱۳۷۰ بجهت کمبود فضای مسجد و کثرت نمازگزاران با مدیریت و اهتمام حضرت آیت الله حاج سید مرتضی محمودی گلپایگانی “حفظه الله” ، امام جمعه محترم و نماینده ولی فقیه در شهرستان ورامین منازل اطراف مسجد خریداری و به مسجد ملحق گردید و عملیات ساختمانی بنای جدید در مساحت ۲۱۰۰ متر مربع با حیاط شمالی و شبستان جنوبی با کمکهای مردمی و دولتی شروع گردید و تا کنون ( سال ۱۳۹۱ ) بمدت ۲۰ سال همچنان ادامه دارد و تا کنون حدود ۹۰٪ عملیات ساختمانی و زیبا سازی بنا تکمیل گردیده است ، اجرای عملیات سفت کاری بنا تا سال ۱۳۷۶ بطول انجامید و مدیریت اجرائی این مرحله بعهده مرحوم حاج محمود امینی بوده و از سال ۱۳۷۷ عملیات زیبا سازی و ظریف کاری بنا شروع گردید و هم اکنون نیز ادامه دارد و مدیریت اجرائی این مرحله بعهده حضرت حجه الاسلام و المسلمین حاج سید مهدی محمودی ” چهره نام آشنای عرصه هنر مقدس خوشنویسی” قرار داشته و دارد .
این مسجد که در طی ۶ ماه از سال بعنوان مصلای نماز جمعه نیز مورد بهره برداری قرار می گیرد در نوع خود از جهاتی منحصر بفرد و استثنائی است از جمله کاربرد گسترده خطوط ناب نستعلیق در نماهای مسجد و نیز استفاده از خطوط بزرگان عرصه خوشنویسی از کشورهای ایران ، ترکیه و عراق و همچنین استفاده از کاشی خشتی در مقرنس بندی ، محراب بزرگ و جذاب با نمای پرده خانه خدا در دو طرف ، طرح خارجی گنبد ، قفسه چوبی کتاب با طراحی بسیار زیبا و منحصر ، ساعت بزرگ با صفحه کاشی ، استفاده از رنگهای جدید در کاشی کاریها .
این مسجد بجهت بکارگیری گسترده انواع خطوط از بزرگان خوشنویسی در انواع شیوه های کتیبه نویسی ، قطعه نویسی ، ترکیبی نویسی و . . . به یک نمایشگاه بزرگ خوشنویسی تبدیل گشته است بگونه ای که بیننده آگاه را ساعتها به خود مشغول می کند .
تقریبا تمامی خطوط نستعلیق و نسخ و برخی خطوط ثلث در این مجموعه از آثار حضرت حجه الاسلام والمسلمین حاج سید مهدی محمودی می باشد . در این بنا از آثار اساتید بزرگی همچون استاد موحد قمی از ایران و استاد حامد و عبد الغنی از عراق و استاد عزیز رفاعی و عزت از ترکیه استفاده شده و در مجموع از آثار خوشنویسی ۱۴ خوشنویس استفاده شده است .
در این مسجد از اکثر نمادهای معماری سنتی ایرانی از قبیل کاشی معرق ، کاشی هفت رنگ خشتی ، مقرنس بندی ، رسمی بندی ، گچ بری ،الماس تراش ، آئینه کاری و . . . استفاده شده است .
……………………………………..
این مسجد دارای سه فضای بزرگ و اصلی است :
۱- شبستان مسجد در مساحت ۷۰۰ متر مربع با سقفی به ارتفاع ۹ متر در دو طبقه همکف و بالکن .
این شبستان با انواع نماهای معماری سنتی ، کاشی کاری و گچ بری در سقفها و انواع خطوط در دیوارها و سقف ها تزئین گردیده و از زیبائی و چشم نوازی خاصی برخوردار است .
۲- سالن بزرگ در طبقه تحتانی در مساحت ۷۰۰ متر مربع .
این سالن نیز با آجر کاری ، کاشی کاری ، گچ بری و کتیبه های خوشنویسی تزئین گردیده است .
۳- مجتمع فرهنگی ، کتابخانه ، سالن مطالعه و سالن بزرگ چند منظوره در ۷۰۰ متر مربع .
این مجموعه با سقفهای گنبدی رسمی بندی ، آجر کاری ، ترنجهای کاشی تزئین گردیده و از فضای معنوی و جذابی برخوردار است . علاوه بر اینکه سالن چند منظوره این مجتمع ، کاربرد گالری نیز داشته و تا کنون چندین نمایشگاه خوشنویسی و کتاب و . . . در آن برگزار گردیده است .
……………………………………..
نماهای هنری مسجد عبارتند از :
۱- سقف ها و دیوارهای شبستان اصلی که سرشار از آثار ماندگار هنری است .
۲- محراب بزرگ و بی نظیر با رنگ بندی بسیار جذاب و متنوع با ارتفاع ۹ متر و عرض ۱۴ متر با کاشی معرق و مقرنس بندی در محراب اصلی و کاشی خشتی و رسمی بندی در دو محراب فرعی در طرفین که بعنوان جایگاه خطیب مورد بهره برداری قرار میگیرد .
طرح محراب اصلی از محراب مسجد مقدس جمکران اقتباس شده است ، با کیفیت برتر و رنگ بندی زیبا تر و خطوط فنی تر. البته مجموعه کلی محراب منحصر بفرد بوده و از جائی اقتباس نگردیده است .
۳- نمای زیر گنبد با رنگهای جذاب و روشن در قالب مقرنس در ۷ پا با کاشی خشتی که بسیار با ابهت و چشم نواز است .
کتیبه دور گنبد با کاشی معرق به خط ثلث استاد موحد است و از دور گنبد امام کاظم (ع) اقتباس شده است .
۴- نمای خارجی گنبد با طرحی کاملا جدید و ابتکاری با استفاده از نره های چینی الوان با کتیبه خط کوفی و خط معقلی کلمات مقدس لا اله الا الله و الله اکبر .
۵- سر درب بزرگ واقع در حیاط مسجد در ورودی شبستان در قالب مقرنس بندی و الماس تراش با کاشی خشتی و آجر با رنگهای سنتی و انواع خطوط اسلامی در ارتفاع ۱۴ متر . کتیبه و ان یکاد در این قسمت بخط استاد موحد و کتیبه “سبح اسم ربک الاعلی ” بخط استاد عبد الرضائی است .
۶- سر درب ورودی ، از سمت خیابان در قالب مقرنس بندی و الماس تراش با کاشی خشتی و آجر و استفاده از فلز در دم کارهای مقرنس با بهره گیری از خطوط زیبای ثلث در ارتفاع ۸ متر .
۷- حیاط مسجد با نمای آجر و کاشی های لچکی و کتیبه نستعلیق با رنگ بندی و طرح جدید که در کاشی کاری مسبوق به سابقه نبوده است .
۸- دیوارهای خارجی مسجد با نمای آجر و کاشی های لچکی و کتیبه با رنگهای متفاوت . کتیبه طولانی این قسمت بخط استاد موحد و اقتباس شده از کتیبه داخل حرم امام حسین (ع) می باشد .
۹- سقف شبستان اصلی که تماما گچ بری شده با یک قطار مقرنس دو پا با طرحهای متنوع اسلیمی و . . . و خطوط نستعلیق و ثلث و نسخ با رنگ بندی ملایم و چشم نواز . خطوط نستعلیق و نسخ این قسمت بخط حضرت حجه الاسلام سید مهدی محمودی می باشد و خط ثلث مدور سوره انشراح بخط استاد عزیز رفاعی (ترکیه ) و دو نمونه سوره توحید مدور بخط استاد عبد الغنی بغدادی و حامد الآمدی(عراق ) است .
۱۰- مجتمع فرهنگی و کتابخانه در طبقه تحتانی با معماری سنتی و سقفهای گنبدی رسمی بندی با نمای گچ و آجر .
۱۱- فضای بزرگ سالن در طبقه تحتانی با نمای آجر و کاشی و کتیبه طولانی به خط نسخ و نستعلیق و گچ بری و آئینه کاری در سقف .
۱۲- ساعت بزرگ با عقربه ای به طول ۱۲۰ سانتیمتر با زمینه کاشی خشتی مزین به اسامی ۱۲ امام از ساعت ۱ (نام مبارک امیر المومنین ” علی “(ع ) تا ساعت ۱۲ (نام مبارک حضرت صاحب الزمان “الحجه ” عج )و مرکزیت نام حضرت فاطمه (سلام الله علیها ) و آیه تطهیر و کلمات مقدس الله و محمد در طرفین ساعت . این ساعت برقی است و توسط شرکت تیک تاک ساخته شده است .
۱۳- قفسه چوبی کتاب با طرحی منحصر بفرد با استفاده از معرق چوب و خطوط ثلث و نستعلیق و طرحهای اسلیمی و ختایی ” این قفسه نیز در ورامین ساخته شده است “
……………………………………..
ساخت کلیه کاشی های معرق وخشتی وٰ ساخت محراب و مقرنس بندی ها و رسمی بندی ها حاصل هنر ارزشمند جناب استاد حاج عباس کاظم پور اصفهانی و فرزندان ایشان آقایان رحمان ، رامین و محمد رضا می باشد که در کارگاه بزرگ صنایع چینی و کاشی کاظم پور در حوالی ورامین ساخته شده است و در این راستا در برخی موارد از قبیل کار گنبد و مجتمع فرهنگی و . . . از نظریات مشاوره ای استاد بزرگ حاج اصغر شعر باف نیز استفاده شده است .
کار گچ بری و اجرای طرحهای سقف های مسجد توسط استاد مطیفی فر اصفهانی انجام گردیده است .
طراحی کلی اکثر نماها از قبیل محراب بزرگ با جایگاه طرفین آن و مجتمع فرهنگی و طرح خارجی گنبد و طرح ستونهای شبستان اصلی و قفسه چوبی کتاب و ساعت بزرگ و طرح سقفها و . . . توسط حضرت حجه الاسلام سید مهدی محمودی انجام گرفته و در تمامی مراحل با متخصصین مربوطه بالاخص آقایان کاظم پور مشاوره صورت گرفته است .
لازم به تذکر است که اولین امام جماعت این مسجد مرحوم حجه الاسلام سید عبد الله واعظی بوده و سپس مرحوم حجه الاسلام شیخ محمد قرنی و از سال ۱۳۵۶تا کنون ، آیت الله محمودی امامت جماعت مسجد را بعهده داشته اند .
……………………………………..
قفسه چوبی کتاب با استفاده از معرق چوب و خطوط ثلث و نستعلیق و طرحهای اسلیمی و ختایی ” این قفسه نیز در ورامین ساخته شده است
ساعت بزرگ با عقربه ای به طول ۱۲۰ سانتیمتر با زمینه کاشی خشتی مزین به اسامی ۱۲ امام از ساعت ۱ (نام مبارک امیر المومنین ” علی “(ع ) تا ساعت ۱۲ (نام مبارک حضرت صاحب الزمان “الحجه ” عج )و مرکزیت نام حضرت فاطمه (سلام الله علیها ) و آیه تطهیر و کلمات مقدس الله و محمد در طرفین ساعت . این ساعت برقی است و توسط شرکت تیک تاک ساخته شده است
سقف ها و دیوارهای شبستان اصلی که سرشار از آثار ماندگار هنری است
صلوات بالا اثر استاد موحد
قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی
قطعه بالا اثر حجه الاسلام سید مهدی محمودی
آثاری از حجه الاسلام سید مهدی محمودی
حجه الاسلام سید مهدی محمودی در کنار یکی از آثارشان در مسجد
حدیث ثقلین به ۲ شیوه نگارش
کتیبه پرده خانه خدا در محراب اصلی مسجد
اقتباس شده از پرده خانه خدا و باز نویسی بر روی کاشی ، خط کتیبه میانی و اصلی توسط حجه الاسلام حاج سید مهدی محمودی
و ما بقی خطوط اطراف توسط جناب آقای براتی صورت گرفته است
اثر بالا
بسم الله اثر استاد حامد الآمدی ، سوره توحید اثر استاد عبد الغنی بغدادی
خطوط کناری مانند یا ذوالجلال و الاکرام ، الحفیظ و . . . اثر حجه الاسلام سید مهدی محمودی
” کتیبه ۵ تن ” اثر استاد عزت از کشور ترکیه
و خطوط کناری ” اسامی ائمه اطهار اثر هنرمند قرهیخته مرحوم سبتی
و کتیبه “صاحب الزمان اثر حجه الاسلام سید مهدی محمودی
کلمه “محمد ” اثر استاد موحد و ما بقی از آثار حجه الاسلام سید مهدی محمودی
اثر بالا از حجه الاسلام سید مهدی محمودی باز نویسی شده از روی خطوط ر وی پرده خانه خدا و خطوط اطراف جناب آقای براتی
اثر فوق متعلق است به هنرمند فرهیخته جناب آقای براتی
……………………………………..
منبع : آثار هنرمندان ایران
